Ekspozycja przeniesie odbiorcę w świat zainteresowań modowych kobiet ostatnich stuleci, obejmując okres od końca XVIII w. do drugiej połowy XX w. Tematem przewodnim będzie kobieta, w kontekście atencji, jaką darzy ona modę, stroje, dodatki – a także określony sposób jej zachowań np. dotyczących etykiety. Na ekspozycji zobaczyć będzie można stroje, wachlarze, biżuterię, galanterię: torebki, kapelusze, obuwie pochodzące z kolekcji Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, Muzeum Okręgowego w Jarosławiu Kamienicy Orsettich, Muzeum Okręgowego w Koninie, Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi oraz ze zbiorów kolekcjonerów prywatnych, a także Muzeum Częstochowskiego. W buduarze zaprezentujemy kobiece tajemnice niegdyś dostępne wyłącznie dla wybranych… /Bożena Mszyca/

/8.03–25.06.2023, kuratorka: Bożena Mszyca, fotografie do wystawy: Mariusz Grzyb/

Shrines of Europe – ścieżką kultury i duchowości – wernisaż: 27 maja 2023 r., godz. 15.00

Wystawa fotograficzna, zorganizowana w ramach działań Shrines of Europe – Stowarzyszenia Miast Sanktuariów Europy tworzonego przez 7 miast będących głównymi ośrodkami pielgrzymkowymi kultu maryjnego w Europie. Są to: Altötting (Niemcy), Częstochowa (Polska), Einsiedeln (Szwajcaria), Fátima/Ourém (Portugalia), Loreto (Włochy), Lourdes (Francja) i Mariazell (Austria). Miasta Shrines of Europe łączy ich podobny charakter. Wszystkie są miejscami „goszczącymi”, do których co roku przybywają rzesze turystów oraz pielgrzymów krajowych i zagranicznych. Charakteryzują je także podobieństwo regionów oraz rozwój społeczno-gospodarczy, związany z obecnością ważnych miejsc kultu religijnego. Wystawa fotografii szeroko charakteryzuje każde z miast, ukazując jego duchowy, ekumeniczny charakter. Prezentuje też obyczaje, piękno krajobrazów i życie codzienne mieszkańców. Wernisaż ekspozycji odbędzie się w ramach Festiwalu Kulturalnego Shrines of Europe, który będzie znakomitą okazją do poznania przedstawicieli różnych dziedzin sztuki, a także będzie stanowić kolejny krok w działaniach Stowarzyszenia na rzecz otrzymania Certyfikatu Szlaku Kulturowego Rady Europy dla szlaku łączącego współpracujące ze sobą miejscowości. Wydarzenie jest organizowane we współpracy z Urzędem Miasta Częstochowy.

/27.05–27.08.2023, koordynacja ze strony Muzeum Częstochowskiego: Anna Krakowian/

Galeria Dobrej Sztuki

Jacek Łydżba. Panny Świetliste

Z pracowni artystycznej Jacka Łydżby do sal wystawienniczych Muzeum Częstochowskiego trafiły gipsowe figurki Matki Bożej i cykl obrazów olejnych z lat 2015-2023, którego tematem są święte kobiety. Męczennice, Święte i Błogosławione Kościoła katolickiego, Mistyczki, Anielice, Święta Panienka. Gipsowe statuetki dewocyjne i zunifikowane formatowo obrazy z sylwetkami ukazanymi w półfigurze, frontalnie lub w trzech czwartych. Nierzadko z atrybutami, które czynią określoną postać łatwiej rozpoznawalną. Kobiety przybrane kolorami i otulone światłem. Odarte z dosłowności. Duchowe, eteryczne, szlachetne.
Obrazy Jacka Łydżby dedykowane świętym kobietom to kompozycje z nieoczywistą warstwą wizualną, malowane do pewnego stopnia aluzyjnie i szkicowo, z umownością gradacji przestrzennych, przenikaniem planów i płaszczyzn barwnych. Osobiste, na swój sposób nastrojowe. Ekspresyjne zróżnicowaniem fakturalnym, wyrazistością kolorów i śmiałością ich zestawień, wyciszone powagą, liryzmem, powściągliwością póz i gestów postaci, prostotą ujęć, oszczędnością detalu. Obrazy zwięzłe, dalekie od dosłowności.
Artysta sięga po szeroką gamę środków wyrazu, by uruchomić naszą wyobraźnię i wrażliwość. Używa syntezy, skrótu, uogólnień, które jednak nie odbierają dziełom siły wymowy. Obrazy Jacka Łydżby uruchamiają sferę skojarzeń, zostawiając jednak dużą swobodę odczuć i doznań.
Na wystawie znalazły się też figurki dewocyjne w oryginalnej interpretacji malarskiej autora. Artysta podejmuje tym samym dialog z tradycją, sięga po motyw silnie zakorzeniony w sztuce regionu częstochowskiego. Respektując kanon religijny, aranżuje statuetki w formie kapliczek, przyozdabia kwiatami i barwnym dekorem złożonym ze swobodnie rozrzuconych na powierzchni szat kropek i serduszek, różnej wielkości, nie zawsze regularnych kształtów. Dawne modele „Lurdek i Niepokalanek” utrzymane w mdłych, przesłodzonych, pastelowych odcieniach, ożywiają za sprawą skontrastowania kolorystycznego i użytych elementów ornamentalnych.
Jacek Łydżba przekształca ckliwe dewocjonalia w oryginalne kreacje twórcze, tworzy nowe jakości znaczeniowe, otwiera pole do szerokich interpretacji. /Katarzyna Sucharkiewicz/

/20.05–31.08.2023, kuratorka: dr Katarzyna Sucharkiewicz/

Obraz Częstochowy i okolic w twórczości Adriana Mikołaja Głębockiego (1833-1905)

W sali grafik i rysunków, będącej częścią wystawy stałej Sztuka Polska XIX i XX wieku prezentowana jest długoterminowa wystawa przybliżająca twórczość Adriana Mikołaja Głębockiego (1833-1905), związanego z lokalnym środowiskiem artystycznym. Artysta urodził się we wsi Panki koło Częstochowy, uczęszczał do szkoły w Wieluniu, a następnie studiował w Warszawie. Odbył kilka podróży do europejskich ośrodków artystycznych. Był malarzem scen religijnych i historycznych, ilustratorem w tak popularnych periodykach, jak „Tygodnik Ilustrowany” i „Kłosy”, oraz pedagogiem. Jest ważnym artystą dla XIX-wiecznego malarstwa częstochowskiego, gdyż przez dekadę mieszkał w Częstochowie i uczył rysunku w rządowym Gimnazjum Męskim (dzisiejsze IV Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza). Podczas pobytu w mieście utrwalił wizerunki wielu zabytkowych obiektów – głównie Jasnej Góry, przedstawiał okolice miasta i tutejszą społeczność. Wystawa ma na celu przypomnienie sylwetki Głębockiego, który był dokumentalistą naszego regionu. Na ekspozycji prezentowanych jest 18 prac ze zbiorów Muzeum Częstochowskiego – obrazy olejne, akwarele oraz grafiki prasowe. Niektóre z nich jeszcze nigdy nie były prezentowane publiczności.

/listopad 2022 – marzec 2024, kuratorka: Olga Desperak/

Na Kresy po zdrowie! O uzdrowiskach na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej

Organizatorzy: Muzeum Częstochowskie, Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej – oddział Muzeum Narodowego w Lublinie, Dom Spotkań z Historią w Warszawie
Partnerzy: Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA
Patronat medialny: ziemiewschodnie.pl

Ekspozycja zabiera zwiedzających w podróż do słynnych kurortów ziem wschodnich. Pozwala odpowiedzieć na pytania: kto przyjeżdżał do leczniczych wód i czy na pewno tylko w celach kuracyjnych? jaką muzykę wykonywano podczas koncertów w parkach zdrojowych? Przenosi nas w okres od XVI wieku do lat 20. i 30. XX wieku i przedstawia blisko 500-letnią historię kresowych uzdrowisk.

Wystawa poświęcona jest wybranym uzdrowiskom ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, w których biły słynne źródła wód mineralnych. Przedstawiona opowieść porusza m.in. tematykę lekarsko-zabiegową, wątki związane z modernizmem w kontekście architektury uzdrowiskowej czy też rozrywką (muzyka, sport, kluby towarzyskie). Zaaranżowany został na niej m.in. fragment dworca kolejowego, gabinet zabiegowy oraz charakterystyczne miejsca nawiązujące do najpopularniejszych uzdrowisk.
Prezentacja o charakterze autorsko-kolekcjonerskim pokazuje archiwalia, ikonografię oraz obiekty ze zbiorów Tomasza Kuby Kozłowskiego (pomysłodawcy i autora scenariusza), a także eksponaty ze zbiorów Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej – oddziału Muzeum Narodowego w Lublinie oraz materiały udostępnione przez Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu, Muzeum Częstochowskie, Muzeum Stomatologii Piotra Kuźnika oraz z innych źródeł.
Józef Piłsudski, regularny kuracjusz Druskienik, tak w 1924 r. zachwalał to polskie wówczas uzdrowisko: „Doktorzy zalecają, bym jechał leczyć się za granicę, a ja pragnę na lato wyjechać do Druskienik. Doktorzy mają swoją politykę, a ja swoją. Gdyby oni znali kresy, tamtejsze drzewa, powietrze i lud tamtejszy, nasze potrawy i przyzwyczajenia, na pewno zmieniliby swoją politykę […]”.

Wystawie towarzyszy program wydarzeń: wykłady, warsztaty, promocje książek i oprowadzania kuratorskie.
/01.04-2.07.2023, kuratorzy: dr Marcin Gapski – Zastępca Dyrektora Muzeum Narodowego w Lublinie ds. Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej / Tomasz Kuba Kozłowski – Koordynator Programu Warszawska Inicjatywa Kresowa w Domu Spotkań z Historią w Warszawie/

Program wydarzeń towarzyszących wystawie “Na Kresy po zdrowie! O uzdrowiskach na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej” | Muzeum Częstochowskie (muzeumczestochowa.pl)

Muzeum Częstochowskie zastrzega sobie możliwość zmian w harmonogramie wystaw