Galeria Dobrej Sztuki

Szopki pozaeuropejskie ze zbiorów: Muzeum Misyjno-Etnograficznego Seminarium Duchownego Księży Werbistów w Pieniężnie, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie oraz z Muzeum Etnograficznego im. Seweryn Udzieli w Krakowie – wernisaż: 1 grudnia 2023 r., godz. 18.00

Szopka przedstawiająca Świętą Rodzinę to nieodzowny symbol Świąt Bożego Narodzenia, jeden z najczęstszych motywów wykorzystywanych w sztuce ludowej na całym świecie. Jej historia sięga średniowiecza i związana jest z postacią św. Franciszka z Asyżu, który w 1223 r., pragnąc przybliżyć wiernym tajemnicę narodzin Jezusa, przygotował wraz z innymi zakonnikami na leśnej polanie we włoskiej miejscowości Greccio inscenizację upamiętniającą ten niezwykły czas. Ok. 1500 r. w Neapolu narodziła się tradycja budowania w kościołach scen ukazujących moment przyjścia na świat Dzieciątka. Aktorów zastąpiły figurki wykonane z drewna lub kamienia. Układ postaci, które zazwyczaj umieszczano w grotach, wyraźnie przypominał sceny z misteriów. Niektórzy artyści tworząc tak zaaranżowaną scenę, wykorzystywali kamień z Betlejem, inni malowali realistyczne tła z perspektywą. Taka forma szopki bożonarodzeniowej zyskała popularność w kościołach w Europie, a misjonarze przyczynili się do jej popularyzacji na całym świecie. Dzięki uprzejmości zaprzyjaźnionych muzeów możemy Państwu pokazać, jak wyobrażają sobie moment przyjścia na świat Jezusa Chrystusa mieszkańcy innych kontynentów, żyjący w różnych strefach klimatycznych i mający odmienne kultury. Postacie występujące w szopkach – Maryja, św. Józef, Jezus i Królowie – mają rysy twarzy charakterystyczne dla poszczególnych narodowości i są przedstawiane w strojach ludowych znamiennych dla poszczególnych regionów. Towarzyszą im rozmaite postacie zwierząt – w afrykańskich szopkach są to słonie, lwy, wielbłądy, w przedstawieniach z krajów Ameryki Łacińskiej lamy, w indyjskich – słonie i tygrysy. Bardzo kolorowe szopki z Ameryki Południowej zazwyczaj wykonane są z gliny, bo potomkowie Inków specjalizują się w jej obróbce i słyną z rzeźbienia w tym materiale. Postacie pokazane są w strojach ludu Quechua, w charakterystycznych wełnianych czapkach. Kobiety w melonikach odziane są w wielkie chusty. Zawsze towarzyszą im lamy i alpaki. Szopka z Ameryki Północnej przedstawia stojących przed tipi trzech wodzów plemion indiańskich – Irokeza, Apacza i Szoszona. Oddają oni pokłon przed nowo narodzonym Dzieciątkiem. Szopki z Afryki to głównie przedmioty wykonane z ciemnego drewna – hebanu, przypominającego czarny kamień, ale także z kamienia o innych kolorach oraz takich materiałów, jak liście kukurydzy, bambusa, bananowca. Niektóre z nich umieszczone są w pięknie wyrzeźbionych tykwach oraz w łupinach kokosów. Szopki bożonarodzeniowe powstają na całym świecie. Są piękne i różnorodne. Pokazują, jak bardzo różnimy się jako ludzie żyjący w odmiennych regionach, ale też jak wiele nas łączy.

Na wystawie prezentujemy ponad 100 szopek bożonarodzeniowych z czterech kontynentów: Ameryki Północnej, Ameryki Południowej, Afryki i Azji. Wszystkie są współczesne, pochodzą z II połowy XX w. /Agnieszka Ciuk-Koćwin/

/1.12.2023 – 29.02.2024, kuratorka:  Agnieszka Ciuk-Koćwin/

Obraz Częstochowy i okolic w twórczości Adriana Mikołaja Głębockiego (1833-1905)

W sali grafik i rysunków, będącej częścią wystawy stałej Sztuka Polska XIX i XX wieku prezentowana jest długoterminowa wystawa przybliżająca twórczość Adriana Mikołaja Głębockiego (1833-1905), związanego z lokalnym środowiskiem artystycznym. Artysta urodził się we wsi Panki koło Częstochowy, uczęszczał do szkoły w Wieluniu, a następnie studiował w Warszawie. Odbył kilka podróży do europejskich ośrodków artystycznych. Był malarzem scen religijnych i historycznych, ilustratorem w tak popularnych periodykach, jak „Tygodnik Ilustrowany” i „Kłosy”, oraz pedagogiem. Jest ważnym artystą dla XIX-wiecznego malarstwa częstochowskiego, gdyż przez dekadę mieszkał w Częstochowie i uczył rysunku w rządowym Gimnazjum Męskim (dzisiejsze IV Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza). Podczas pobytu w mieście utrwalił wizerunki wielu zabytkowych obiektów – głównie Jasnej Góry, przedstawiał okolice miasta i tutejszą społeczność. Wystawa ma na celu przypomnienie sylwetki Głębockiego, który był dokumentalistą naszego regionu. Na ekspozycji prezentowanych jest 18 prac ze zbiorów Muzeum Częstochowskiego – obrazy olejne, akwarele oraz grafiki prasowe. Niektóre z nich jeszcze nigdy nie były prezentowane publiczności.

/listopad 2022 – marzec 2024, kuratorka: Olga Desperak/

Pawilon Wystawowy

Poza realnością. Adam Patrzyk – malarstwo – wernisaż 9 grudnia 2023 r., godz. 17.00

Wystawa Poza realnością prezentuje powstałe na przestrzeni ostatnich lat prace częstochowskiego artysty Adama Patrzyka. Autor, absolwent Wydziału Malarstwa ASP w Warszawie, uczeń prof. Stefana Gierowskiego, uważany jest za kontynuatora nurtu ekspresjonistycznego w sztuce.

„Obrazy Adama Patrzyka zatrzymują, przykuwają uwagę. Powstałe w ostatnim czasie prace to wielkoformatowe płótna z widokami akwenów, motywami miejskich wieżowców, budynków fabrycznych, bibliotek, podmiejskich moteli, sal teatralnych. Krajobrazy wzbogacone partiami zieleni, inspirowane opowieściami biblijnymi (Wieża Babel) i panoramami współczesnych aglomeracji. Doskonale zakomponowane i zrównoważone. Artysta wydaje się mało interesować fabułą i narracyjnością scen. W swoich oryginalnie skadrowanych obrazach koncentruje się przede wszystkim na świetle, fakturze i właściwościach samej barwy.

Prace działają na wyobraźnię. Malarz przekształca motywy w znaki i symbole. Za powszednimi scenami skrywa się bogactwo znaczeń. Twórca unika oczywistych rozwiązań oraz motywów i ujęć będących nośnikiem jednoznacznie silnych emocji. Raczej je wycisza, niweluje, łagodzi. Sztuka Adama Patrzyka jest aluzyjna, refleksyjna. Artysta dzieli się z nami mocno zindywidualizowanymi wizjami. Nie odtwarza otaczającej go rzeczywistości, lecz doznanie, jakie rzeczywistość ta u niego wywołuje.” /Katarzyna Sucharkiewicz, fragment katalogu/

/9.12.2023 – 4.02.2024 r., kuratorka: dr Katarzyna Sucharkiewicz/

Muzeum Częstochowskie zastrzega sobie możliwość zmian w harmonogramie wystaw