- Muzeum
- Struktura Muzeum
- Rada Muzeum
- Obiekty muzealne
- Ogłoszenia
- Oferta usług Działu Archeologii
- Dostosowanie obiektów dla osób z niepełnosprawnościami
- Deklaracja dostępności
- Zasady zwiedzania wz. z COVID-19
- Partnerzy
- RODO
- Polityka Cookies
- Oferty pracy
- Szukamy spadkobierców
- Zamówienia publiczne
- Program działania
- Standardy Ochrony Małoletnich w Muzeum Częstochowskim
- Sygnaliści
- Wystawy
- Wystawy stałe
- Wystawy czasowe
- Gabinety Wybitnych Częstochowian
- Jerzy Ostrowski
- Ferdynanda Karo
- Ludwik Wawrzynowicz
- Waldemar Miechowski
- Leon Jelonek
- ks. Leopold Wojak
- dr Mieczysław Wyględowski
- Władysław Biegański
- Edward Mąkosza
- Juliusz Łuciuk
- Jan Maciek Kukliński
- Śladami Reszków
- Kalina Jędrusik-Dygat
- Bronisław Idzikowski
- Wojciech Łukaszewski
- Wacław Tokarz, Władysław Terlecki
- Ludmiła Marjańska
- Jerzy Władysław Kołakowski
- Wanda Wereszczyńska
- Stefan Gierowski
- Andrzej Jasiński
- Stefan Korboński
- Włodzimierz Błaszczyk
- Jan Otrembski
- Jerzy Jotka Kędziora
- Iwo Gall
- Jan Oderfeld
- Marian Michalik
- Krzysztof Kędzierski
- Muniek Staszczyk
- Zwiedzanie i ceny biletów
- Wydawnictwa
- Multimedia
- Projekty
- Janina Plucińska-Zembrzuska – konserwacja kolekcji
- Koziegłowy – zapomniany ośrodek twórczości rękodzielniczej
- Podróże wycinanek
- „Czyn-iąc piękno. Działalność częstochowskiej Fabryki Wyrobów Ceramicznych «Czyn»”
- Modernizacja stałej wystawy historycznej
- Konserwacja tła do fotografii z wizerunkiem klasztoru jasnogórskiego i Matki Boskiej Częstochowskiej
- VIII Konkurs Sztuki Ludowej Stworzone, by cieszyć. Rzeźby i zabawki
- Karuzela z Madonnami – wizerunki Matki Boskiej Częstochowskiej
- Etnobotanika w muzeum – w świecie naparów, wyciągów i eliksirów
- BOMBkOWA historia Częstochowy
- Zakup kolekcji obrazów autorstwa Maksymiliana Brożka
- Edukacja
- Kontakt
Katalogi
Stary Ratusz. Historia Częstochowy – miasta nad Wartą
pod red. Macieja Kosińskiego i Magdaleny Wieczorek-Szmal
Opis fizyczny:
format: 16,5 x 21 cm
strony: 60
ISBN: 978-83-957843-8-5
rok wydania: 2022
cena: 30 zł
W pawilonie muzealnym, mającym charakter rezerwatu archeologiczno-architektonicznego, prezentowane są relikty piwnic pierwszego miejskiego częstochowskiego Ratusza wraz z wystawą stałą „Historia Częstochowy – miasta nad Wartą”. Publikacja jest katalogiem do tej prezentacji.
Na ekspozycji zobaczyć można artefakty pochodzące z archeologicznych badań wykopaliskowych na Starym Rynku i w jego okolicach, m.in. naczynia ceramiczne, fragmenty kafli piecowych, naczyń szklanych, skarby monet i dewocjonalia. Zakres chronologiczny wystawy obejmuje czasy funkcjonowania Ratusza – od XVI do początku XIX w. – i przybliża jego historię na tle dziejów miasta. Wystawę wzbogacają liczne aplikacje multimedialne oraz gra edukacyjna dla najmłodszych, pozwalające interaktywnie poszerzyć wiedzę.
VIII Konkurs Sztuki Ludowej „Stworzone, by cieszyć. Rzeźba i zabawka”
było to zadanie dwuletnie, którego ideą było ukazanie aktualnego stanu tradycyjnego rzeźbiarstwa i zabawkarstwa, jak również próba uchwycenia i zaprezentowania transformacji, jakie zachodzą w tych dwóch dziedzinach twórczości ludowej. Celem przedsięwzięcia była także edukacja oraz popularyzacja rękodzieła jako materialnego dziedzictwa kulturowego. Projekt jest kontynuacją koncepcji, która swoją pierwszą odsłonę miała w 2000 r. i od tego czasu cyklicznie jest powtarzana. Katalog pokonkursowy, który przybliża założenia konkursu i werdykt jury, przyciąga uwagę piękną szatą graficzną i bogatym materiałem ilustracyjnym. Tekst katalogu: Agnieszka Ciuk-Koćwin.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego oraz Gminy Miasta Częstochowy.
Opis fizyczny:
format: 20 x 27 cm
strony: 92
ISBN: 978-83-967676-4-6
rok wydania: 2024
cena: 10 zł
Karuzela z Madonnami. Wizerunki Matki Boskiej Częstochowskiej
Ewelina Mędrala-Młyńska
Publikacja pt. „Karuzela z Madonnami. Wizerunki Matki Boskiej Częstochowskiej” to bogato ilustrowany katalog wystawy, którą Muzeum Częstochowskie prezentowało w Pawilonie Wystawowym w Parku Staszica od 29 lipca do 19 listopada 2023 r. Na ekspozycji ukazano przedstawienia Matki Boskiej Częstochowskiej w sztukach – sakralnej, dewocyjnej, nieprofesjonalnej, naiwnej, ludowej, nowoczesnej, współczesnej oraz inspirowanej. Skupienie się na jednym wyobrażeniu, pozwoliło na stworzenie wystawy teoretycznie homogenicznej, jednak niezwykle wymownej i różnorodnej. Dziesięciolecia, w trakcie których wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej był powielany, wpłynęły nie tylko na jego przedstawianie, ale także symbolikę. Oprócz powszechnie znanych przedstawień pokazano też istotne wyobrażenie haitańskiego bóstwa – Erzulie Dantor. Przypomina ono bardzo Madonnę z Jasnej Góry, a jego historia związana jest z przybyciem polskich żołnierzy w służbie Napoleona na tę właśnie wyspę. Opowiedzenie historii tego wizerunku dopełniło całości wystawy. Na ekspozycji zaprezentowano obiekty ze zbiorów własnych oraz Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Etnograficznego im. S. Udzieli w Krakowie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Kielcach, Muzeum Wsi Kieleckiej, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Śląskiego, Galerii Współczesnej Sztuki Sacrum “Dom Praczki”, a także prace Matyldy Damięckiej, Borysa Fiodorowicza, Bartka Jarmolińskiego, Grzegorza Dudały, Pauliny Taranek i Oskara Hutnego. /Ewelina Mędrala-Młyńska, kuratorka wystawy/
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Opis fizyczny:
format: 23 x 28 cm
strony: 200
ISBN: 978-83-967676-1-5
rok wydania: 2023
cena: 10 zł
Czyni-ąc piękno. Działalność częstochowskiej Fabryki Wyrobów Ceramicznych “Czyn”
katalog wystawy prezentowanej w Galerii Dobrej Sztuki Muzeum Częstochowskiego od 23 kwietnia do 16 września 2022 r.
kuratorka wystawy, autorka scenariusza, koncepcji katalogu, tekstów i not katalogowych: dr Katarzyna Sucharkiewicz
ISBN 978-83-957843-4-7
format: 30 x 24 cm
strony: 272
rok wydania 2022
Od 23 kwietnia do 16 września 2022 roku w Galerii Dobrej Sztuki przy alei NMP 47 Muzeum Częstochowskie udostępniło wystawę Czyn-iąc piękno. Działalność częstochowskiej Fabryki Wyrobów Ceramicznych „Czyn”, zorganizowaną w ramach zadania realizowanego w ministerialnym programie Wspieranie działań muzealnych. Ekspozycja oraz towarzyszący jej katalog, o tym samym tytule, zostały dofinansowane ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu (obecnie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego) z Funduszu Promocji Kultury oraz Gminy Miasta Częstochowy.
Fabryka Wyrobów Ceramicznych „Czyn” działała w Częstochowie od listopada 1945 roku i zajmowała się tworzeniem nowoczesnych przedmiotów kultu religijnego. Przez prawie osiem lat działalności pracujący tam wykształceni plastycy, m.in. Wanda Szrajberówna, Zofia Trzcińska-Kamińska, siostra Aniela Józefowicz czy znana częstochowska rodzina Pospieszalskich – Donata i Stanisław, opracowali wiele nowych wzorów figur i płaskorzeźb religijnych oraz uszlachetnili dawne modele. Wszystko było wykonywanie ręcznie, z dbałością o jakość. Zakład został zamknięty w 1953 roku z powodów polityczno-gospodarczych.
W zbiorach rodziny Ostaszewskich, właścicieli Fabryki Wyrobów Ceramicznych „Czyn”, zachowały się oryginalny cennik i katalog wyrobów zawierający ich zdjęcia, które są pokazywane na wystawie. Wytwórnia nie posiadała firmowego sklepiku, ale ich wyroby można było kupić w kilku miejscach w Częstochowie, a także w Poznaniu, Opolu, Katowicach i Krakowie. W celu pozyskania większej liczby nabywców, produkty prezentowano na licznych wystawach i targach krajowych (w Warszawie, Poznaniu, Gdyni oraz w Częstochowie), a także zagranicznych (w Szwecji, Kanadzie, Brazylii, Francji i Stanach Zjednoczonych).
Wystawa ma na celu przybliżenie działalności zapomnianej wytwórni artystycznej, sylwetek jej założycieli i twórców, a także wpływu, jaki wywarła na lokalne środowisko artystyczne, co dotychczas nigdy nie zostało przebadane.
Historia „Czynu” przedstawiona została na tle przemian zachodzących w sztuce polskiej, a zwłaszcza w środowisku twórczym Częstochowy po roku 1945. Tak szeroki historyczny i kulturowy kontekst pozwala na przyjrzenie się częstochowskiemu środowisku artystycznemu lat powojennych (powstającym związkom i organizacjom skupiającym lokalnych twórców, edukacji artystycznej, wystawiennictwu) oraz umożliwia zinterpretowanie sposobu funkcjonowania wytwórczości dewocyjnej w czasach PRL-u niejako przez pryzmat działalności „Czynu”. /dr Katarzyna Sucharkiewicz/
Pięknie wydany katalog zawierający znakomite opracowanie tematu oraz wiele fotografii na pewno zainteresuje nie tylko miłośników sztuki, ale wszystkich, którym bliskie są dzieje Częstochowy i regionu.
KOZIEGŁOWY – ZAPOMNIANY OŚRODEK TWÓRCZOŚCI RĘKODZIELNICZEJ
Ewelina Mędrala-Młyńska
Publikacja jest pokłosiem dwuletniego projektu badawczego Koziegłowy – zapomniany ośrodek twórczości rękodzielniczej. Opisuje historię wytwórczości ze słomy i wiórków osikowych uprawianej w miejscowości Koziegłowy.
Historia wyplatania w Koziegłowach sięga końca XIX w., gdy wielu mieszkańców trudniło się pleceniem kapeluszy ze słomy. Po I wojnie światowej sięgnięto po drewno, początkowo topolowe i wierzbowe, jednak to osika okazała się najwdzięczniejszym materiałem. Zaczęto tworzyć, oprócz kapeluszy, grzebieniarki i dywany. W 1964 r. wytwórczość została włączona w profil działalności Spółdzielni Przemysłu Ludowego i Artystycznego “Zawada” w Zawadzie, dla której na dużą skalę tworzono przede wszystkim kwiaty z wiórów osikowych – maki, róże, grochy. Rok później wzięły one udział w wystawie “Kwiaty dla Warszawy” i zyskały ogromną sławę. W latach 60.-80. XX w. ozdoby z Koziegłów ożywiały szare wnętrza mieszkalne swoimi intensywnymi kolorami. Koguty, pawie, kwiaty, barwne kompozycje ozdabiały ściany, stanowiły całoroczne ozdoby. Barwne ozdoby klejone sprzedawane były również poza Polską – Francja zamawiała głównie koguty, Hiszpania duże, jaskrawe kwiaty na karnawał w Saragossie, Skandynawowie wybierali głównie wyroby niefarbowane, a Amerykanie skupowali ozdoby choinkowe.
Publikacja opatrzona barwnymi i czarno-białymi, archiwalnymi fotografiami, przetłumaczona w całości na język angielski.
Opis fizyczny:
format: 27 x 20 cm
strony: 136
ISBN: 978-83-957843-2-3
rok wydania: 2021
cena: 5,25 zł
VII Konkurs Sztuki Ludowej. Ażurowe piękno. W świecie koronki i wycinanki, katalog wystawy, Muzeum Częstochowskie, Częstochowa 2018
Opis:
ISBN 978-83-60128-54-1
strony: 107
format: 20×27 cm
cena: 20 zł
„Długo zastanawialiśmy się, jak nazwać tegoroczny konkurs sztuki ludowej i jakim dziedzinom go poświęcić. Musieliśmy zdecydować, czy pozostać wiernym wycinance, która w 2012 roku zdominowała nasz konkurs, czy też obrać kompletnie odmienny kurs i skręcić w kierunku innych, artystycznych wytworów rąk ludzkich. Mocno kusiły nas rzeźba, malarstwo, tkactwo, jednak ostatecznie pozostaliśmy przy wycinance. Z wielu względów.
Organizowanie konkursów o ściśle zawężonych kategoriach na dłuższą metę może wydawać się nużące i monotonne. W pewnym momencie może nawet paść pytanie o celowość takich przedsięwzięć. Często jednak ta powtarzalność i teoretyczna rutyna mogą nas doprowadzić to głębszych wniosków na temat wybranych dziedzin sztuki, a także dać początek wnikliwym analizom i działaniom o charakterze komparatystycznym. Postanowiliśmy po raz trzeci zmierzyć się z wycinanką. Chcieliśmy dogłębnie przyjrzeć się ponownie jej tradycyjnej formie oraz sprawdzić, czy zmieniło się coś w temacie wycinanki inspirowanej.
VI edycja konkursu sztuki ludowej poświęcona była tylko wycinance inspirowanej. Temat przez wielu artystów został doskonale zinterpretowany, wielu jednak tradycyjnych twórców nie do końca zrozumiało ideę przedsięwzięcia. Dlatego w 2018 roku postanowiliśmy oddać głos twórcom zajmującym się wycinanką w formie tradycyjnej i inspirowanej. Zainicjowaliśmy dwie podkategorie, w których można się było zaprezentować. Uznaliśmy bowiem, że transformacje, które zachodzą w jakiejkolwiek z dziedzin sztuki, najlepiej zaprezentują się na swym tle źródłowym. Dotarcie do twórców, którzy przetwarzają tradycyjne wzornictwo, tworząc wycinanki, nie należało do najłatwiejszych. Zawierzyliśmy w moc Internetu i mediów społecznościowych i dało to zadowalający efekt.
Żeby dodać nieco kolorytu konkursowi i odróżnić go od poprzedniej edycji, postanowiliśmy do wycinanki dokooptować koronkę. Szukając wspólnego mianownika dla tych dwóch dziedzin, postawiliśmy na ażur, który doskonale spiął nam specyfikę tych wyjątkowych obszarów działalności artystycznej. […]”. /ze wstępu Eweliny Mędrali-Młyńskiej/
Inne Światy – Salvador Dali versus Tomasz Sętowski
katalog wystawy prezentowanej w Pawilonie Wystawowym Muzeum Częstochowskiego od czerwca do sierpnia 2018 roku
ISBN 978-83-60128-44-2
format: 23,5 x 30 cm
strony: 91
rok wydania 2018
cena: 40 zł
Kameralne dzieła na papierze – graficzne i rysunkowe – dwóch mistrzów… Ich odmienne wizualne światy nadrealnych postaci, zdarzeń, rekwizytów, przebiegu wyrafinowanych plastycznych opowieści o nich przyciągają uwagę i sprawiają, że przenosimy się w świat wyobraźni fascynujący nie tylko znawców surrealizmu. O obu powstały liczne opracowania i artykuły – ich życie i twórczość są przedmiotem analiz i zwykłego ludzkiego zainteresowania. Obaj znani, mający rzesze wielbicieli…
Prace Salvadora Dali pokazane na wystawie zostały wypożyczone z Mazurskiej Fundacji Sztuki Art Progress z siedzibą w Giżycku i są własnością Prezesa Dariusza Matyjasa, a obrazy Tomasza Sętowskiego stanowią własność Artysty.
Husaria. Broń wschodnia, katalog wystawy, Muzeum Częstochowskie, Częstochowa 2018
Opis:
ISBN 978-83-60128-49-7
strony: 84
format: 22,5×26,5 cm
nakład wyprzedany
Husaria – broń wschodnia… właściwie warto byłoby wystawę zatytułować Polska jazda – broń wschodnia. Dzięki kolekcjonerom prywatnym, Panom Krzysztofowi Ledwoniowi, Januszowi Piotrowiczowi i Ryszardowi Janiakowi, mamy okazję zobaczyć liczący prawie 750 eksponatów zbiór broni wschodniej i polskiej z wieków XVII–XIX. Wystawę od 12 maja 2018 roku można podziwiać w Galerii Dobrej Sztuki w Częstochowie. Prezentowane są tam różnorodne rodzaje broni, ochronnej, białej, obuchowej, palnej, miotanej. Wiele z nich dotyczy polskiej wojskowości w stopniu pośrednim lub nawet bezpośrednim.
Rzeczpospolita położona pomiędzy Wschodem i Zachodem czerpała inspirację z obu wielkich przeciwstawnych kultur, przy czym wpływy orientalne odnoszą się do stroju, ozdób, broni, sztuki wojennej. Nie przełożyły się natomiast na obyczaje, politykę, malarstwo, rzeźbę i architekturę. W tych dziedzinach na Polakach doby baroku odcisnęła piętno kultura zachodnioeuropejska.
W wieku XVII istniał już sprawdzony system wojskowości polskiej. Pierwszą linię obrony stanowiły zaciężne roty, drugą zaś pospolite ruszenie. Roty łączono w hufy i potem w pułki. Ogromną większość wojen toczono na Wschodzie na obszarach o małej ilości twierdz, ale o szerokich przestrzeniach, więc naturalna była przewaga jazdy nad piechotą i szabli oraz kopii nad bronią palną. Jazda dzieliła się na ciężką kopijniczą – husarię – do łamania szyków przeciwnika, lżejszą – kozaków, później zwaną pancernymi, których istotą służby były manewr i pościg, ale często wspierali oni również husarię – oraz jazdę lekką, specjalizującą się w służbie czatowniczej i podjazdowej. […]”. /ze wstępu Mariusza Grzyba/
Z tradycji wzięte, na nowo wycięte… VI Konkurs Sztuki Ludowej
pod red. Elżbiety Miszczyńskiej, Częstochowa 2015
ISBN 978–83–60128–04–6
strony numerowane: 122
format: 22×22 cm
oprawa: miękka z obwolutą
cena: 15,75 zł
„…design to sposób na przerwy w konwersacji…”
/Marcin Wicha, Jak przestałem kochać design, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2015/
Rozmawiamy o wszystkim – o życiu i codziennych sprawach, o pogodzie, o pracy… Przychodzi jednak czas, że warto pomilczeć, zatrzymując się w zachwycie lub w zdziwieniu nad dziełami sztuki czy najzwyczajniej nad otaczającymi nas przedmiotami. Te mogą być różne, ale sposób, w jaki na nie patrzymy, zależy od designu – od mody, od czasu i precyzji wykonania. Jak zawsze, za wszystkim stoi CZŁOWIEK, jego wrażliwość, wyobraźnia i talent.
Obserwując współczesne trendy widzimy, że moda na ludowość nie mija – jest wciąż żywa i inspirująca. Etnodesign jest sposobem na życie, jest zauważalny i wielu twórców odwołuje się do etnograficznej spuścizny przodków.
Z tradycji wzięte, na nowo wycięte… – taki tytuł nadaliśmy VI Konkursowi Sztuki Ludowej. Skupiamy się w nim na wycinance, a co za tym idzie, na CZŁOWIEKU, który ją tworzy. Na jego odniesieniu do przeszłości, umiłowaniu piękna ludowej sztuki. Większość uczestników Konkursu podkreśla, że wycinanie z papieru to umiejętność przechodząca z pokolenia na pokolenie, przekazywana dzieciom i znajomym – jest zatem nadzieja, że sztuka ta nie zaginie, że przetrwa, że w świecie elektronicznej dominacji nadal będą ci, którzy za pomocą nożyc i nożyczek wyczarowują zachwycające papierowe cuda, delikatne i kruche, a jednak wpisujące się na trwałe w design XXI wieku.
Muzeum Częstochowskie co trzy lata organizuje Konkursy Sztuki Ludowej. Są one odzwierciedleniem tego, w jakim kierunku zmierza „moda na ludowość”, szukanie natchnienia i aktualne wzornictwo. Cieszymy się, że nasze konkursy mają tak szeroki odzew.
Dziękuję wszystkim Państwu, którzy przygotowaliście wycinanki zainspirowane szeroko rozumianą kulturą tradycyjną i zgłosiliście swój udział w VI Konkursie Sztuki Ludowej zorganizowanym przez Muzeum Częstochowskie w 2015 roku. Każda z nich jest dla nas ważna. Za każdą stoi CZŁOWIEK…
W ramach VI Konkursu Sztuki Ludowej ogłosiliśmy dodatkową atrakcję – konkurs na mural inspirowany wycinanką ludową, który zdobi dzisiaj Zagrodę Włościańską przy ul. 7 Kamienic 4, zmieniając tym samym oblicze naszego miasta.
Janusz Jadczyk
Dyrektor Muzeum Częstochowskiego
VI Konkurs Sztuki Ludowej dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urzędu Miasta Częstochowy
V Konkurs Sztuki Ludowej
Wycinanki niezaplanowane…
Opis fizyczny
Strony: 76
Ilustracje: 18
Format (cm): 22 x 22 cm
Oprawa: miękka
ISBN 978-83-601281-8-3
Cena: nakład wyprzedany
Muzeum Częstochowskie po raz piąty zorganizowało Konkurs Sztuki Ludowej. Edycja z 2012 roku, podobnie jak poprzednia, miała charakter międzynarodowy – tym razem do udziału zaprosiliśmy poza artystami z Polski również twórców z Izraela. Tematem tej edycji Konkursu była wycinanka polska i żydowska. W Konkursie, który ma charakter zamknięty, udział wzięli wybitni twórcy ludowi i nieprofesjonalni, od lat zajmujący się wycinanką ludową oraz czerpiący inspiracje z tradycji. Wielu z nich to osoby znane, ich prace kolekcjonują nie tylko muzea i inne instytucje kultury, ale także osoby prywatne.
Wycinanki, pozornie kruche, bowiem wykonane z papieru, przyciągają uwagę misternością wykonania, formą, nawiązaniem do tradycji. Są ważnym elementem sztuki ludowej, której nie sposób przeoczyć i o której można znaleźć informacje w wielu uznanych publikacjach popularnonaukowych z dziedziny etnografii. W ostatnich latach zainteresowanie tą dziedziną wykazują również artyści niewywodzący się ze środowiska kultury tradycyjnej.
Katalog zawiera m.in. teksty wprowadzające w temat wycinanki (z podziałem na regiony) wykaz osób biorących udział w Konkursie, wykaz prac, a także biogramy laureatów V Konkursu Sztuki Ludowej wraz ze zdjęciami nagrodzonych wycinanek.
______________________________________________________
Muzeum Górnictwa Rud Żelaza
Przewodnik
Tekst katalogu: Mariusz Grzyb
ISBN 978-83-601281-7-6
Opis fizyczny:
strony: 48
ilustracje: 37
format: 20 x 11,5 cm
oprawa: miękka
cena: 8,40 zł
rok wydania: 2009
Przewodnik powstał z myślą o wszystkich tych, którzy chcieliby zapoznać się bliżej z prezentowaną w Muzeum Górnictwa Rud Żelaza w Częstochowie wystawą stałą. Ekspozycja jest tym bardziej ciekawa, że podziemne korytarze wydrążone w latach 1974–1976 pomiędzy Pawilonami Wystawienniczymi Muzeum Częstochowskiego w Parku im. Stanisława Staszica stanowią w całości model najbardziej charakterystycznych dla kopalnictwa rud żelaza wyrobisk podziemnych w skali naturalnej.
Przedstawiono tu wyrobiska chodnikowe w obudowie drewnianej i stalowej, komorę pomp oraz fragment „ściany” eksploatacyjnej z obudową i wyposażeniem w maszyny i urządzenia. W chodnikach i komorach ustawiono oryginalne maszyny i środki transportu. W sali ekspozycyjnej, podzielonej na wyodrębnione stanowiska, pokazano pełny zestaw narzędzi i maszyn służących w przeszłości w pracy górnikom. Zgromadzono m.in. obudowy wyrobisk kopalnianych, lampy górnicze oraz minerały. Przedstawiono również historyczne narzędzia i metody wydobywania rudy żelaza.
______________________________________________________
Z nitki i z gliny
IV Europejski Konkurs Sztuki Ludowej
red. Elżbieta Miszczyńska
Opis fizyczny
format: 22 x 22 cm
strony: 112
oprawa: miękka
rok wydania: 2009
Częstochowa
cena: 10,50 zł
Publikacja jest katalogiem do wystawy pokonkursowej IV Europejskiego Konkursu Sztuki Ludowej, który odbył się w 2009 r. Edycja ta po raz pierwszy obrała międzynarodowy charakter, a do udzialu zaproszono oprócz Polaków, twórców ze Słowacji,Ukrainy, Czech i Litwy. Konkurs obejmuje za każdym razem inne dziedziny sztuki ludowej, tym razem było to: tkactwo, koronkarstwo, hafciarstwo, krawiectwo strojów oraz garncarstwo i rzeźba ceramiczna, czyli dzieła, które powstały z nitki lub z gliny – stąd nazwa konkursu.
Wydawnictwo przybliża ideę przedsiewziecia, charakteryzuje dziedziny, ktorym poświecono tę edycję. Zawiera także wykaz prac uczestników konkursu, które znalazły się na wystawie i noty biograficzne laureatów. Katalog jest bogato ilustrowany fotografiami nagrodzonych prac. Wszystkie teksty posiadają polską i angielską wersję jezykową.
____________________________________________________
Sztuka Europejska XIX i początku XX wieku ze zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi
Dariusz Kacprzak
Opis fizyczny
format: 23,5 x 16,5 cm
strony: 152
oprawa: miękka
ISBN 83-87937-18-5
wydawnictwo : Muzeum Sztuki w Łodzi
rok wydania: 2001
cena: 18,90 zł
Publikacja jest katalogiem do wystawy ze zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi, prezentowanej w Muzeum Częstochowskim od października 2002 roku do stycznia 2003. Cześć zawartych w niej tekstów jest przetłumaczona na język angielski. Znajdziemy tu artykuły wprowadzające oraz wiele kolorowych ilustracji. Katalog został podzielony na trzy części. Pierwsza z nich obejmuje malarstwo, kolejna – prace na papierze, rysunki i akwarele, trzecia dotyczy rzeźby. Krótkim notom biograficznym zawierającym podstawowe dane życiorysowe towarzyszą zwięzłe informacje dotyczące twórczości artystów. Prezentowane prace zostały opatrzone komentarzem.
_______________________________________________________
Totus Tuus Jan Paweł II
red. ks. Andrzej Józef Nowobilski
Opis fizyczny
format: 22 x 22 cm
strony: 74
oprawa: miękka
ISBN 978-83-604650-3-5
rok wydania: 2007
cena: 21 zł
Pozycja jest katalogiem do wystawy ze zbiorów Muzeum Archidiecezjalne Kardynała Karola Wojtyły w Krakowie, zorganizowanej w jednym z obiektów Muzeum Częstochowskiego – Muzeum Pielgrzymowania. Znajdziemy w nim spis eksponatów, które znalazły się na wystawie, ich zdjęcia, życiorys Papieża Jana Pawła II oraz opis samej wystawy.
_______________________________________________________
Wielość spojrzeń
Twórczość Stanisława i Wojciecha Barylskich
Opis fizyczny
format: 22 x20 cm
strony: 60
oprawa: miękka
ISBN 978-83-601282-1-3
rok wydania: 2008
cena: 21 zł
„Wielość spojrzeń. Twórczość Stanisława i Wojciecha Barylskich” to pozycja będąca katalogiem do wystawy o tym samym tytule, prezentowanej w jednym z obiektów Muzeum Częstochowskiego w 2008 r. Ekspozycja została przygotowana w 50 rocznicę śmierci Stanisława Barylskiego. Publikacja zawiera życiorysy twórców oraz przybliża obrane przez nich drogi artystyczne, znajdziemy w niej także obszerną bibliografię, będącą wskazówką dla osób chcących poszerzyć swoją wiedzę na temat artystów. Uzupełnia ją szczegółowy wykaz prac, jakie znalazły się na wystawie. Wzbogacona licznymi ilustracjami, posiada atrakcyjną szatę graficzną.
_______________________________________________________
Z dawna Polski Tyś Królową
Pamiątka z pielgrzymki do Jasnej Góry
Regina Rok, Aleksander Jaśkiewicz
Opis fizyczny
format: 27 x 21,5 cm
strony: 240
oprawa: twarda
ISBN 83-911252-5-4
rok wydania: 2002
cena: 47,25 zł
Obszerna publikacja jest katalogiem do wystawy, prezentowanej w Muzeum Częstochowskim w 2002 roku. Została opracowana przez pracowników Muzeum Częstochowskiego: historyka sztuki – dr. Aleksandra Jaśkiewicza i Reginę Rok z Działu Etnografii. Posiada bogatą szatę graficzną, szereg ilustracji. W katalogu znajdziemy spis obrazów, grafik, druków, drobnych obrazków, ceramiki, metaloplastyki i innych eksponatów, które wchodziły w skład ekspozycji. Artykuły autorów dotyczące jasnogórskich pamiątek dewocyjnych i pielgrzymek zostały przetłumaczone na język angielski.
_______________________________________________________
Ojciec Święty Benedykt XVI w obiektywie częstochowskich fotoreporterów
Częstochowa 26 maja 2006
1910-1978
Koncepcja i przygotowanie fotografii: Zbigniew Burda
Opis fizyczny
format: 21 x 15 cm
strony: 72
oprawa: twarda
ISBN 10: 83-60128-45-6
ISBN 13: 978-83-601284-5-9
rok wydania: 2006
cena: 26,25 zł
Publikacja jest albumem zdjęć częstochowskich fotoreporterów. Uwiecznili oni na nich pierwszą pielgrzymkę Ojca Świętego Benedykta XVI do Częstochowy w 2006 r. – przygotowania, samą uroczystość, która odbyła się na Jasnej Górze, chwile pożegnania… Wspominając tamto wydarzenie możemy podziwiać zdjęcia Zbigniewa Burdy, Jakuba Morkowskiego, Grzegorza Skowronka, Sebastiana Adamusa, Adama Markowskiego, Grzegorza Misiaka, Marka Jezierskiego, Piotra Krasa, Kamila Kożucha, Krzysztofa Świertoka i nieżyjącego już niestety Jana Kuklińskiego. Całość została wzbogacona o teksty (w języku angielskim i polskim) powitania Benedykta XVI w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej, wygłoszone przez o. Izydora Matuszewskiego, ówczesnego generała Zakonu Paulinów oraz abp. Stanisława Nowaka, a także fragment homilii Papieża wygłoszonej 26 maja 2006 r. do wiernych zgromadzonych przed jasnogórskim szczytem, a także słowo wstępne Prezydenta Miasta Częstochowy Tadeusza Wrony.
_______________________________________________________
Dom Poezji – Muzeum Haliny Poświatowskiej
Elżbieta Hurnikowa, Iga Czerkieska
Opis fizyczny
format: 19,5 x19,5 cm
strony: 12
oprawa: miękka
ISBN 978-83-601286-5-7
rok wydania: 2007
cena: 5,25 zł
Muzeum Częstochowskie wydało katalog do wystawy prezentowanej od maja 2007 roku w Domu Poezji – Muzeum Haliny Poświatowskiej przy ul. Jasnogórskiej 23 w Częstochowie. Katalog opatrzony jest wstępem prof. dr hab. Elżbiety Hurnikowej, zatrudnionej na stanowisku profesora nadzwyczajnego w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Piękna szata graficzna, fotografie i przybliżenie merytorycznej zawartości ekspozycji zainteresuje wszystkich, którzy podążać będą śladami jednej z najwybitniejszych polskich poetek XX wieku.
_______________________________________________________
Dwa ogrody
Powrót do prawdziwego piękna Bazylego Albiczuka. Zamknięty świat Szczepana Muchy
Elżbieta Miszczyńska
Opis fizyczny
format: 21×14,5 cm
strony: 20
oprawa: miękka
ISBN 978-83-601282-6-8
rok wydania: 2007
nakład wyczerpany
Publikacja powstała jako katalog do wystawy etnograficznej, prezentowanej w Muzeum Częstochowskim w okresie letnim w 2008 roku. Zawiera życiorysy: malarza Bazylego Albiczuka i rzeźbiarza Szczepana Muchy – twórców, których prace znalazły się na ekspozycji, a także wykazy tych prac. Wzbogacają ją zdjęcia dzieł artystów oraz bibliografia, umożliwiająca zainteresowanym poszerzenie wiedzy na ich temat.
_______________________________________________________
Jerzy Kędziora. Portret oficjalny
Opis fizyczny
format: 21 x 22 cm
strony: 30
oprawa: miękka
ISBN –
rok wydania 1993
Cena: 2,46 zł
Publikacja jest katalogiem do drugiej wystawy Jerzego Kędziory prezentowanej w 1993 roku w Muzeum Częstochowskim. Mogliśmy podziwiać na niej rzeźby portretowe znanych postaci: Długosza, Wyspiańskiego, Słowackiego, Pułaskiego, Jana Pawła II. Całość jest opatrzona wstępem doktora Aleksandra Jaśkiewicza i Anny Maciejowskiej, życiorysem artysty (również w językach: angielskim i niemieckim), a także kalendarium jego życia i twórczości oraz, co najważniejsze, zdjęciami niektórych prac.
_______________________________________________________
Kapliczki i krzyże przydrożne Częstochowy i okolic
Aleksander Jaśkiewicz
Opis fizyczny
format: 21 x 23 cm
strony: 24
oprawa: miękka
ISBN 83-919530-1-7
nakład wyczerpany
Katalog Kapliczki i krzyże przydrożne Częstochowy i okolic towarzyszył wystawie, której autorem był długoletni pracownik Muzeum Częstochowskiego, wybitny znawca historii sztuki, dr Aleksander Jaśkiewicz. Znajdziemy w nim fotografie, prezentujące stare, ale wciąż żyjące w ludzkiej pamięci kapliczki, pochodzące z takich miejscowości jak: Częstochowa, Biała Góra, Cykarzew, Dankowice, Kawodrza Dolna, Gruszewnia, Mstów, Mykanów, Poczesna, Przyrów, Wola Kiedrzyńska, Złoty Potok. Są to tylko niektóre z miejsc, leżących na trasie, jaką wybrał dr Jaśkiewicz, by – wędrując z aparatem fotograficznym w ręku – utrwalić na wieki ulotne piękno drewnianych kapliczek. Zdjęciom towarzyszy wstęp. Dr Jaśkiewicz w przystępny sposób przybliżył w nim zagadnienia, fascynujące do dziś wszystkich tych, którzy z pokorą chylą czoła przed przydrożnymi kapliczkami…
_______________________________________________________
Kościoły drewniane okolic Częstochowy
Aleksander Jaśkiewicz
Opis fizyczny
format: 21 x 23 cm
strony: 24
oprawa: miękka
ISBN 83-919530-6-8
rok wydania: 2004
cena: 8,40 zł
NAKŁAD WYCZERPANY
Publikacja „Kościoły drewniane okolic Częstochowy” jest pozostałością po wystawie pod tym samym tytułem, prezentowanej w Zagrodzie Włościańskiej (jednym z obiektów Muzeum Częstochowskiego) w 2004 roku. Na katalog składają się kolorowe i czarno-białe fotografie kościołów oraz rzuty ich planów. Tekst Aleksandra Jaśkiewicza przybliża historie architektury drewnianej i dzieje poszczególnych kościołów oraz opisuje ich wnętrza. Całość wzbogacają: wybór bibliografii i objaśnienia wybranej terminologii.
_______________________________________________________
Kultura ludowa regionu częstochowskiego
Przewodnik po stałej wystawie etnograficznej
Regina Rok
Opis fizyczny
format: 21 x 23 cm
strony: 32
oprawa: miękka
ISBN 83-902030-5-7
rok wydania: 2003
cena: 8,40 zł
Publikacja jest katalogiem do wystawy ze zbiorów Muzeum Częstochowskiego, prezentującej podstawowe dziedziny życia częstochowskiej wsi z przełomu XIX i XX wieku. Wystawa została otwarta w 1993 roku, a zamknięto ją w roku 2004. Katalog jest wzbogacony o liczne ilustracje. Opisuje częstochowską wieś, rolnictwo, pożywienie, garncarstwo, plecionkarstwo, bednarstwo, kołodziejstwo, kowalstwo, tkactwo, strój, zdobnictwo wnętrz, rzeźbę, malarstwo i pamiątki.
_______________________________________________________
Martwa natura
Kolekcja Muzeum Częstochowskiego
Anna Dylewska
Opis fizyczny
format: 23 x 16 cm
strony: 40
oprawa: miękka
rok wydania: 2003
cena: 10,50 zł
Pozycja jest katalogiem do wystawy, prezentowanej w Muzeum Częstochowskim w 2003 roku. Zawiera wykaz prac pokazanych na ekspozycji oraz ich fotografie. Tekst przybliżający „tajniki martwych natur” napisała Anna Dylewska z Działu Sztuki Muzeum Częstochowskiego.
_______________________________________________________
Od modernizmu do koloryzmu
Malarstwo Polskie z kolekcji Muzeum Częstochowskiego
Anna Dylewska
Opis fizyczny
format: 23 x 16,5 cm
strony: 32
oprawa: miękka
rok wydania: 2003
nakład wyczerpany
Książka jest katalogiem do wystawy, zawiera kolorowe zdjęcia obrazów oraz wykaz prac, które znalazły się na wystawie. Wszystkie zaprezentowane eksponaty pochodzą z kolekcji Muzeum Częstochowskiego. Publikację otwiera artykuł historyka sztuki – Anny Dylewskiej przybliżający okres modernizmu.
_______________________________________________________
III Ogólnopolski Konkurs Sztuki Ludowej
Sztuka Kaszubów
Elżbieta Miszczyńska, Andżelika Bilska, Tomasz Siemiński
Opis fizyczny
format: 22 x 22 cm
strony: 40
oprawa: miękka
ISBN 10: 83-60128-40-5
ISBN 13: 9788360128404
rok wydania: 2006
cena: 8,40 zł
Publikacja jest katalogiem wystawy III Ogólnopolskiego Konkursu Sztuki Ludowej i wystawy jej towarzyszącej „Hej tu u nas na Kaszëbach…”. Przedstawia życiorysy twórców, których prace znalazły się na ekspozycji pokonkursowej „Pędzlem i dłutem” i zostały nagrodzone. Liczne fotografie prezentują próbki ich dorobku artystycznego. Wiele zdjęć pokazuje także sztukę Kaszubów. W katalogu znajdziemy wykazy prac prezentowanych na obu wystawach.
III Ogólnopolski Konkurs Polskiej Sztuki Ludowej, zorganizowany w 2006 roku, obejmował dwie dziedziny sztuki. Do współpracy zaproszeni byli rzeźbiarze i malarze. Wcześniej (w 2000 i 2003 roku) konkurs promował jednocześnie wiele dziedzin twórczości ludowej z różnych regionów Polski. Przy takiej formule można było zaprosić do udziału niewielką liczbę artystów reprezentujących daną dziedzinę. Dlatego Muzeum Częstochowskie zaproponowało nowe reguły: powtarzane cyklicznie (co trzy lata) konkursy o zasięgu ogólnopolskim, poświęcone zostały wybranym dziedzinom sztuki ludowej nieprofesjonalnej.
Celem III Ogólnopolskiego Konkursu było szerokie zaprezentowanie stanu polskiej współczesnej sztuki ludowej w dziedzinie rzeźby i malarstwa, zachęcenie twórców ludowych do kontynuowania tradycji rodzinnych, regionalnych i narodowych, integracja twórców ludowych z różnych regionów Polski, poznanie i dokumentacja zjawisk zachodzących we współczesnej sztuce ludowej, a także pozyskanie eksponatów do Muzeum Częstochowskiego.
Wystawie pokonkursowej towarzyszyła wystawa z Muzeum Zachodnio-Kaszubskiego w Bytowie. Kaszubi to jedna z grup etnicznych zamieszkujących wschodnią część Pomorza. Sztuka ludowa Kaszubów należy do bardziej oryginalnych i rozpoznawalnych, w Polsce i poza nią, zjawisk kulturowych. Wiele jej dziedzin przeszło etap reaktywacji i są dziś bardzo żywotne. Zaliczyć tu należy: strój, haft, malarstwo na szkle i rzeźbę.
W kolejnej edycji – w 2009 roku – do konkursu zaproszone zostaną osoby zajmujące się wykonywaniem tkanin użytkowych, dekoracyjnych, haftów, strojów regionalnych oraz garncarstwem.
_______________________________________________________
Polski Pielgrzym
red. Andrzej Zembik
Opis fizyczny
format: 27,5 x 22 cm
strony: 124
oprawa: twarda
ISBN 83-911225-2-2
ISBN 83-911252-3-8
tłumaczenie na język angielski Jolanta Mączka współwydawca: Stowarzyszenie „Nasza Częstochowa”
rok wydania: 2000
cena: 52,50 zł
Pozycja opisuje historię miejsc pielgrzymkowych w Polsce, jest katalogiem do wystawy prezentowanej w Częstochowskim Muzeum w 2000 roku. Teksty do publikacji zostały napisane przez wybitnych znawców tematu polskiego i światowego pielgrzymowania z Zakładu Geografii Religii w Krakowie: Antoniego Jackowskiego i Izabelę Sołjan. Książka jest wzbogacona licznymi zdjęciami. We wstępie Andrzeja Zembika i Haliny Rozpondek czytamy: „Po raz pierwszy ze zbiorów polskich muzeów zebrano w jedną całość dzieła przedstawiające wędrówkę ludzi do Boga. Staraliśmy się ustawić lustro dla wszystkich, którzy w pielgrzymkę wyruszają tak, aby obok siebie mogli zobaczyć dziedzictwo, które wędrówką przodków budowane było, zobaczyć ich wiarę, nadzieję i trud (…) w kartę tego albumu zamykamy wystawę wydarzenia mając nadzieję, że w ten sposób uda się je poza miejsce i czas przenieść”.
Sztuka dewocyjna Częstochowy
R. Rok, A. Jaśkiewicz
Opis fizyczny
format: 20,5 x 14,5 cm
strony: 88
oprawa: miękka
rok wydania: 1991
cena: 3,69 zł
Publikacja „Sztuka dewocyjna Częstochowy” jest katalogiem do wystawy pod tym samym tytułem, poświęconej dewocyjnej twórczości plastycznej. Najstarsze przykłady pochodzą z XVII w., najnowsze z czasów współczesnych; na czoło wysuwa się malarstwo. Całość opatrzona jest wstępem doktora Aleksandra Jaśkiewicza oraz wyborem bibliografii; zawiera opis ponad 240 eksponatów i wiele zdjęć.
_______________________________________________________
Mecenat kulturalny i artystów Paulinów Polskich
Jan Golonka OSPPE
Jerzy Żmudziński
Opis fizyczny
format: 31 x 22 cm
strony: 208
oprawa: twarda
ISBN 978-83-601281-2-1, 978-83-60976-96-8
rok wydania: 2008
cena: 84 zł
Częstochowa jest miejscem szczególnym, tu bowiem znajduje się Cudowny Obraz Matki Bożej, przed której oblicze na Jasną Górę przybywają tysiące pielgrzymów. Na Jasnej Górze dom swój odnaleźli też obchodzący jubileusz 700-lecia Paulini – zakonnicy, których wkład w polską kulturę i życie społeczne jest ogromny. W pięknie wydanym albumie – katalogu wystawy, prezentowanej w Arsenale od 28 sierpnia 2008 r. do 15 września 2009 r., obok fotografii i ich dokładnych opisów dokumentujących ekspozycję znaleźć można rys historyczny Zakonu Paulinów i tekst „Mecenat kulturalny i artystyczny Paulinów Polskich” autorstwa o. Jana Golonki OSPPE i Jerzego Żmudzińskiego.
_______________________________________________________
Sztuka Młodej Polski Młoda Polska Sztuka 1909-2009. Dom Sztuki wczoraj i dziś – 1909 i 2009
Katarzyna Sucharkiewicz
Opis fizyczny
format: 20 x 14 cm
strony: 36
oprawa: miękka
ISBN 978-83-601283-2-9
rok wydania: 2009
cena: 5,25 zł