BOMBkOWA historia Częstochowy to dwuletni projekt badawczy dofinansowany w programie MKiDN Kultura ludowa i tradycyjna.

Temat wytwórczości bombkarskiej jest niezwykle interesującym i kompletnie niezbadanym zagadnieniem z punktu widzenia antropologii miasta, historii ludzi, którzy przez dziesięciolecia ścigali się w tworzeniu wciąż nowych wzorów i zdobywaniu kolejnych rynków zbytu. Firmy, przekazywane z pokolenia na pokolenie, przez lata kształciły rzemieślników, którzy często odchodzili na „swoje”, tworząc kolejne manufaktury specjalizujące się w projektowaniu i wytwarzaniu bombek choinkowych. Dziś precyzyjnie wykonywane szklane ozdoby choinkowe eksportowane są w znacznej mierze na rynki zachodnie i pozaeuropejskie i są artystyczną odpowiedzią na masową tandetę – zalew rynku tanimi produktami pochodzenia chińskiego.
Projekt zakłada dogłębne zbadanie tej niezwykle precyzyjnej i artystycznie często niedocenionej dziedziny sztuki rzemieślniczej. Oprócz prześledzenia i dokumentacji etapów powstawania bombek choinkowych pod lupę zostanie wzięta również historia, zarówno firm jako nośników i przekazicieli tradycji wytwórczości, jak również osób bezpośrednio zaangażowanych w ich funkcjonowanie. W ramach zadania powstaną wystawa oraz bogato ilustrowany katalog, będący jej komentarzem i merytorycznym uzupełnieniem.
W ramach zadania zostanie podjęta próba zebrania i opracowania herstorii kobiet, które zajmują się z pracą twórczą w ramach manufaktur. Będą one uzupełnieniem filmu dokumentującego techniczny i artystyczny proces powstawania tych delikatnych elementów bożonarodzeniowego wystroju.
Częstochowa jako niezwykle specyficzne miejsce na mapie kulturowej Polski dosyć często cierpi na problemy natury tożsamościowej. Identyfikowanie miasta tylko ze specyfiką i sakralnością Jasnej Góry niezwykle zubaża jego percepcję, zarówno w oczach ludności lokalnej, jak i tej pojawiającej się nim w celach turystycznych. Projekty pokazujące wewnętrzne zróżnicowanie, kompletną niezależność od sanktuarium i artystyczne tradycje, dosyć rzadko są w Częstochowie realizowane, jednak zapotrzebowanie na nie jest ogromne. Zbadanie działalności firm produkujących bombki choinkowe jest również potrzebne z punktu widzenia naukowego. Temat jest kompletnie nieopracowany i nigdy do tej pory nie był podnoszony.

Zadanie zostało wsparte ministerialną dotacją w wysokości 95 000 zł (35 000 zł w roku 2024 i 60 000 w roku 2025).