Zadanie miało na celu rozpropagowanie wiedzy na temat unikalnej twórczości rękodzielniczej, która charakterystyczna jest tylko dla jednego miejsca w Polce – Koziegłów. Projekt miał również zachęcić mieszkańców tej miejscowości do podtrzymywania tradycji wykonywania ozdób z wiórów osikowych.

Historia wyplatania w Koziegłowach sięga końca XIX w., gdy wielu mieszkańców trudniło się pleceniem kapeluszy ze słomy żytniej. Po I wojnie światowej sięgnięto po wióry, początkowo topolowe i wierzbowe, jednak to osika okazała się najwdzięczniejszym materiałem. Zaczęto tworzyć, oprócz kapeluszy, grzebieniarki i dywaniki. W 1964 r. chałupnicy z Koziegłów dołączyli do Spółdzielni Przemysłu Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Zawada” w Zawadze, dla której na dużą skalę wykonywali przede wszystkim kwiaty z wiórów osikowych – maki, róże, grochy. Rok później wzięły one udział w wystawie „Kwiaty dla Warszawy” i zyskały ogromną sławę. W latach 60. –80. XX w. ozdoby z Koziegłów ożywiały szare wnętrza mieszkalne swoimi intensywnymi kolorami. Koguty, pawie, kwiaty, barwne kompozycje ozdabiały ściany, stanowiły całoroczne ozdoby, które z czasem zostały wyparte przez plastikowe elementy wystroju wnętrz. W związku z coraz mniejszym zainteresowaniem twórczością zaczęto porzucać rękodzieło, a kolejne pokolenia nie przejawiały chęci zgłębiania tajników twórczości z wiórów osikowych.

Projekt miał charakter badawczo-ekspozycyjno-edukacyjny. Luk do wypełnienia w temacie jest bardzo wiele, najważniejsze jednak zadanie polegało na ocaleniu od zapomnienia działań, które w takiej formie i takim kształcie nie mają odpowiednika ani w kraju, ani za granicą. W czasie trwania zadania została podjęta próba wpisania wykonywania ozdób z wiórów osikowych na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

W 2020 r. były prowadzone w Koziegłowach badania terenowe i zbierane informacje niezbędne do prawidłowego przygotowania wystawy i katalogu. Nikt do tej pory nie podjął w sposób kompleksowy tematu, nie powstała żadna książka dotycząca tego zagadnienia, materiały źródłowe są bardzo skąpe. W związku z tym duży nacisk został położony na właściwe i całościowe przyjrzenie się zagadnieniu. Przewodnikiem po meandrach twórczości była pani Izabela Churas, twórczyni wykonująca ozdoby z wiórków osiowych, która pomogła dotrzeć do innych żyjących wytwórców oraz będzie cennym źródłem wiedzy w zakresie historii zdobnictwa z wiórów.
Integralną częścią projektu była wystawa, stworzona w oparciu o zbiory Działu Etnografii Muzeum Częstochowskiego. Został na niej ukazany zarówno proces pozyskiwania wiórów, jak i tworzenia z nich ozdób oraz przedmiotów codziennego użytku (jak np. kapelusze). Wystawę, po jej zakończeniu, można wypożyczać z Muzeum Częstochowskiego nieodpłatnie instytucjom muzealnym. Jeżeli powodzeniem zakończy się próba wpisania wiórów osikowych na listę niematerialnego dziedzictwa, ekspozycja będzie gotową odpowiedzią na realne potrzeby i w sposób kompleksowy będzie prezentowała osikowy wycinek dziedzictwa kulturowego Polski.

Najistotniejszym wymiarem projektu jest jego walor edukacyjny. Wystawa nie tylko wizualizowała twórczość koziegłowską, ale też kompleksowo informowała. Ekspozycji towarzyszyła mająca charakter edukacyjny gra „domino”. Podczas trwania wystawy było można zagrać w tę grę, gdyż stanowiła ona integralną część ekspozycji.

Zorganizowanych zostało kilka spotkań edukacyjnych o charakterze warsztatów, dla dzieci oraz dla dorosłych. Podczas zajęć zostały zaprezentowane sposoby wykonywania różnych ozdób z wiórów osikowych.

Wszystkie wymienione wyżej działania były rejestrowane i prezentowane na specjalnie przygotowanej stronie www – kompendium wiedzy na temat projektu. Ponadto projektowi dedykowana jest strona stworzona na portalu Facebook.

Projekt dwuletni otrzymał dotację w ramach priorytetu Kultura ludowa i tradycyjna 2019.

Wysokość ministerialnego dofinansowania – 50 000 zł.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.