“Konfederaci barscy”, wykład Mariusz Grzyba, pracownika Działu Historii Muzeum Częstochowskiego
9 września (niedziela)
godz. 16.00
Ratusz
wstęp bezpłatny

W RAMACH EUROPEJSKICH DNI DZIEDZICTWA 2018

29 lutego 1768 r w miasteczku Bar na Podolu zawiązana została Konfederacja Barska, pod hasłem obrony wiary i wolności. Konfederacja szybko objęła też inne tereny kraju. Powodem wystąpienia szlachty było uchwalenie przez sejm 1767 – 68 praw dla dysydentów i towarzyszące temu gwałty dokonywane na przedstawicielach opozycji na polecenie ambasadora ros. N. Repnina. Cele swe zamierzała osiągnąć poprzez wprowadzenie na tron polski przedstawiciela rodziny Wettinów i wyzwolenie się spod kurateli rosyjskiej. Inicjatorami i przywódcami barskiej konfederacji byli przedstawiciele magnaterii A. i M. Krasińscy, K. Pułaski K. Sołtyk, W. Rzewuski, J. Pac, J. Mniszech, J.K. Potocki, T. Wessel. Marszałkiem generalnym koronnym został A. Krasiński, marszałkiem związku wojskowego J. Pułaski. Przywódcą religijnym konfederatów był karmelita ks. Marek Jandołowicz, ideologami politycznymi S. Czacki i M. Wielhorski.

Przez wielu walki Konfederatów uznawane są za pierwsze wielkie polskie powstanie narodowe. W istocie, celem Konfederacji w Rzeczpospolitej było przywrócenie zaburzonego porządku w czasie, gdy instytucje państwa nie są w stanie ich pełnić. Rzeczpospolita ciągle istniała, natomiast od wojny północnej pozostawały w niej duże formacje wojsk rosyjskich, które niekiedy bezwzględnie występowały przeciwko systemowi Rzeczpospolitej i demokracji szlacheckiej.

Oddziały konfederackie dowodzone przez K. Pułaskiego i J. Sawę – Calińskiego odniosły zwycięstwa w paru potyczkach; wsławiły się obroną Częstochowy i Lanckorony. Ostateczne zakończenie walk nastąpiło 13.VIII.1772 po zdobyciu przez Rosjan Jasnej Góry. Próba porwania króla skompromitowała jednak konfederatów w oczach szlachty. 18 VII 1772 padł ostatni punkt oporu konfederacji barskiej ? Częstochowa
Spośród dowódców konfederackich wyróżnili się: K. Pułaski, Sawa-Caliński, J. Zaremba. Po upadku konfederacji barskiej część jej przywódców została na emigracji, około 5000 jeńców zesłano na Sybir, znaczną liczbę konfederatów wcielono do armii carskiej. Państwa ościenne oskarżające Polskę o anarchię i całkowity rozkład państwa dokonały 1772 jej I rozbioru.

 

Comments are closed.

Muzeum

Muzeum

Muzeum Częstochowskie jest najstarszą instytucją kultury regionu częstochowskiego. Odgrywa istotną rolę w jego życiu społecznym i kulturalnym, wpływa znacząco na tradycję i historię.

Kontakt

Kontakt

Muzeum Częstochowskie
Aleja NMP  47
42-217  Częstochowa
tel. 34 360 56 31
muzeum@muzeumczestochowa.pl